Freya

Als je een beetje bekend bent met de Noorse mythologie, dan heb je waarschijnlijk ook van Freya gehoord. (Ook wel gespeld als Frejya). Ze is misschien wel de meest geëerde godin in het pantheon. De Godin Freya is de dochter van de zeegod Njord. Ze is de mooiste godin en brengt vele mannen het hart op hol. Een standvastige godin van oorlog, schoonheid, vruchtbaarheid en seks. Freya zal waarschijnlijk een onuitwisbare indruk maken als ze. met haar strijdwagen binnenkomt rijden die wordt getrokken door twee … katten? 

Je leest het goed: katten. Freya’s komst, aangekondigd door deze twee onwrikbare symbolen van vrouwelijkheid en hekserij is er niet een die je snel zou vergeten.

Aanvankelijk door de Æsir gezien als een mysterieuze entiteit met krachtige vrouwelijke magie, werd ze op zijn zachtst gezegd niet snel geaccepteerd als een symbool van de Noorse cultuur. 

Ontvoerd in haar rol, kwam Freya op tegen het misbruik van haar ontvoerders, dwong ze respect af voor haar volk en veranderde ze het gezicht van de Noorse mythologie zoals we die kennen. 

De godin Freya in geschiedenis en mythe:

We weten uit graven die zijn ontdekt in Birka, Zweden, dat Viking-vrouwen vaak hetzelfde respect kregen als mannen en opmerkelijke posities bekleedden in zowel de politiek als de strijd. We zien dat deze thema’s in de Noorse mythologie parallel lopen met de goddelijke aanwezigheid van Freya, die naast Odin regeert in Asgard en even veel wordt vereerd.

Maar geleerden weten dat dit niet altijd het geval was. In het begin waren er twee stammen van goddelijke wezens: de Æsir en de Vanir.

De Æsir, geregeerd door Odin, waren hemelse wezens die heerschappij voerden over oorlog en macht. De Æsir woonden in de hal van het Walhalla, maar waren in een eindeloze oorlog met hun tijdgenoten, de Vanir. De Vanir, afkomstig uit Vanaheimr, hield toezicht op zaken als vruchtbaarheid, cultivatie, wijsheid en waarzeggerij.

Freya en haar broer Freyr waren beiden van de Vanir. Gegijzeld door de Æsir in een van de vele oorlogen. Vaak werden gijzelaars uitgewisseld als blijk van goede wil en kregen ze eer- en machtsposities in hun nieuwe huizen, als een vorm van alliantie.

Tijdens de oorlog werd Freya aangevallen in de hal van Odin. Daar werd ze met een speer doorboord en verbrand op een brandstapel. Volgens het Oudnoorse gedicht, de Völuspá, stierf de godin drie keer en werd ze drie keer herboren. Hoewel aangeduid met de naam Heidr en Gullveig in de Völuspá, is de mening dat dit Freya in vermomming was, of dat de godin werd hernoemd na haar wedergeboorte en inductie in de Aesir.

Ondanks moord, bloedige veldslagen van beide kanten, eindigde de Aesir-Vanir-oorlog uiteindelijk. Freya, Freyr en hun verwanten werden ereleden van de Aesir. 

Seidr

De godin Freya stond bekend als een krachtige heks, die de goddelijke kunst van seiðr beoefende. Seiðr was een speciale vorm van waarzeggerij die typisch door vrouwen werd beoefend. Vrouwen die seiðr beoefenden, werden gewaardeerd en gevreesd. 

Een van deze specifieke rituelen omvat het spinnen van garen en textiel. Bij het weven van een fysiek product zou de völva ook haar bedoeling kenbaar maken. Dit kan het oproepen van geesten zijn, het zien van gebeurtenissen, het voorzien van gebeurtenissen die nog niet hebben plaatsgevonden, of het aantrekken van iets dat belangrijk is voor de beoefenaar.

Seiðr zou worden beoefend met een spinrok en een spindel, en uitgevoerd bovenop een hoog platform of berg om een langer draairitueel mogelijk te maken. Historici geloven dat de praktiserende völva tijdens het spinnen in een trance-achtige staat zou komen, wat een diepere verbinding met het goddelijke mogelijk zou maken.

Freya, een godin van hekserij (seiðr), introduceerde magie en waarzeggerij bij de Aesir. Ze leerde Odin op de manieren van seiðr. In ruil daarvoor gaf Odin Freya de hoge eer om het rijk van Fólkvangr te regeren en het recht om als eerste te kiezen uit de waardige zielen die in de strijd zijn gedood.

Folkvangr

Velen hebben gehoord van Valhalla, het hiernamaals van de Vikingen, waar ze alleen door mochten als ze een nobele dood stierven in de strijd. Maar wist u dat Walhalla slechts de plaats is waar de helft van deze gevallen krijgers naartoe werden gestuurd?

In Folkfangr werd de andere helft van degenen die in de strijd sneuvelen gestuurd om te verblijven. Dit was  Freya’s rijk in Asgard. Er wordt gezegd dat van de krijgers die eervol zijn gesneuveld in de strijd, Freya de eerste keus heeft om te kiezen uit de gevallenen.

Ieder die door Freya wordt gekozen zal haar vergezellen in Fólkvangr. Iedereen die door Odin zijn geselecteerd kunnen het Walhalla binnengaan. Beide worden beschouwd als nobel en begeerd lot onder Viking-krijgers.

Dit zijn slechts twee van de twaalf rijken van Asgard. Gewone mensen onder de Noordse gemeenschappen zouden de rest van hun dagen in Hel zwoegen.

Hildisvini

Freya wordt vaak vergezeld door haar trouwe zwijn Hildisvíni. Hij is vaak afgebeeld op schilderijen van kunstenaar Lorenz Frølich. Freya aait en knuffelt het zwijn dan meelevend. In sommige legendes wordt Hildisvíni ervan verdacht de vermomde echtgenoot van Freya te zijn.

In de Poetic Edda vermomt Freya haar beschermeling, Óttar, als het zwijn Hildisvíni. In het gedicht berijdt Freya het zwijn om de zieneres Hyndla te ontmoeten, die ze vervolgens overtuigt om Óttar de informatie te vertellen die hij zoekt.

Het is onduidelijk of Hildisvíni zijn eigen entiteit is of dat er verschillende mannen rond paraderen als hetzelfde zwijn om te proberen dicht bij Freya te komen. Toch lijkt het gelukt te zijn.

De godin van seks

Freya was een zeer seks-georiënteerde godheid en was misschien zelfs polyamorous. In ieder geval besloot ze zelf met wie ze sex wilde hebben. 

Ze heeft ook geslapen met goden als haar broer (Freyr) en de beroemde vier dwergen in vier nachten in ruil voor haar krachtige ketting, de Brisingamen. Haar seksuele stoeien is vaak genoemd door een paar Aesir (Loki).

Ook is zij vaak als betaalmiddel voorgesteld. Om bijvoorbeeld iets te bouwen door een reus. Maar Freya beschikt zelf over haar lot en weigert een uithuwelijking.